Traditional Grip vs. Match Grip

Doğaç Titiz'in köşe yazısıdır:

Traditional vs Matched Grip

Şimdi bu iki şey nedir basitçe buradan anlatmaya çalışayım ne işe yararlar, ne işe yaramazlar hangisini tercih etmeli , sonradan teknik değiştirilir mi? Nasıl başlamak daha doğru olur?

(Hangi stil tutuş ta) vesaire gibi olabilecek soruları bildiğim kadarıyla ve 10 sene kadar tecrübe ettiğim kadarıyla anlatmaya çalışayım ...

Bu arada çok fazla detaya giremeyeceğim buradan; çünkü buraya yazarak tam olarak doğru aktaramayacağımı düşündüğüm şeyler olduğundan bazı şeyleri net bir şekilde açıklamadan yüzeysel işlemek durumundayım bilinçli olan arkadaşlar kusura bakmasınlar.....

Şimdi önce ; Traditional Grip nedir ? Matched Grip nedir ? Ve de farkları yararları zorlukları kolaylıkları nedir ? bunlarla alakalı fikirlerimi yazacağım....

Traditional (Regular) grip:

Basitçe geleneksel tutuştur... Geleneksel tutuşta eskiden bandolarda trampetleri boyunlarına astıklarında fazla alet edevat olmadığı için hep yamuk kalırmış, buna çözümü sol el tutuşunu değiştirerek başlamışlar, iki elide sağ elle tuttuğumuz gibi vuramıyorlarmış ( yani düz tutuş Matched Grip ile)....

Daha detaylı bilgi veremeyeceğim o kadar tarihçesini incelemedim. Ben size tekniğin kendisinden bahsedeyim Traditional Grip deyince o ne diyecek insan az kalmıştır. Yine de tutuşu buradan aktarayım sol eli avuç içini yukarda bırakın (yani tavana baksın) Bageti baş parmağınızla işaret parmağınız arasında v şeklinde bir bölüm vardır. Eskiden bak şimdi hooop top hoop top diyerek parmaklarımızın arasında gezerdik. Çocukken o ilk gezdirdiğimiz başparmakla işaret parmağı arasında bageti sıkıştırıyoruz.

Ama ne çok sıkıyoruz nede gevşek bırakıyoruz (elini ağrıtmak ve morartmak isteyenler kendileri bilir =) fazla sıkmazsanız avantajınıza) Sadece bagete hakim olacak kadar sıkıyoruz orayı şimdi avucu yavaşça kapatın kapatırken yüzük ve serçe parmağınız bagetin altına gelecek.
Onların yeri bundan sonra orası olacaklar işaret ve orta parmaksa üstte kalacak bu kadar.

Bageti deriye koyun bu sizin vuruş pozisyonunuz (tabi dedim ya artık buradan o kadar detaya inemiyorum diye Traditional’ın da kendi içinde tutuş değişiklikleri ve vuruş stilleri var. Hem de pek çok buradan anlatamayacağım. Zaten trampet yüksekliğinden tutunda eliniz nasıl durması gerektiğini falan sizlere bırakmak zorundayım. O tarz konularda belli bir standart vardır ama kim nasıl rahat ediyorsa öyle çalar yazıyla anlatılacak kadar denedim.

Faydalı olur umarım...

Traditional tekniğini ustaca kullanan bazı isimler ;
Yabancı davulcular: swing ve klasik caz stilinde çalanlar ; Buddy Rich, Gene Krupa, Art Blakey, Elvin Jones, Louie Bellson daha gider böyle............

Gene Swing, Funk, Pop caz ve daha modern kullanım örnekleri için; Tony Williams, Vinnie Colaiuta, Steve Gadd, Dave Weckl, Steve Smith, Virgil Donati, Tomas Lang, Rodney Holmes.........

Bu tekniği ustalıkla uygulayan üstatlarımız Türkiye’de önümüzü açan isimler; Türk davulculardan bazıları (benim en sık görüp incelediklerim) neden diğerleri yok denebilir ama ben bilmiyorumdur yada görmemişimdir kusura bakmayınız); Volkan Öktem, Cem Aksel, Cengiz Baysal, Turgut Alpbekoğlu...........

Matched Grip:

Dünyadaki en yaygın tutuş biçimi en basit tutumu herkesin bildiği düz tutuş. Sağ elinizin avucunu açın tavana doğru bagetin ucunu sağa çapraza gelecek şekilde koyun gene baş parmakla işaret parmağa arasında kalsın baget ama bu sefer baş parmağın ucuyla işaret parmağınızın 1. boğumuna denk gelecek şekilde, kapatın avucunuzu.

Ve avuç içi tam yere bakacak şekilde çevirin sol elde aynı bu kadar yalnız bunun da kullanım farkları var.

1. German Grip; Dediğimiz az önce anlattığım tutuş şekli yani avuç içleri aşağıya doğru bakıyorsa; genelde bu teknikte daha çok bilekten kullanım önemsenir sırf parmaktan çalmak istendiği durumda bile genelde parmak bilek aynı anda kullanılır daha güçlü ve sağlam olur ,

2. French Grip ; Matched gribin avantajlarından biridir avuç içi yan dönüktür yani eller yere değil birbirine bakar bu teknik nerdeyse tamamen finger yani parmak kullanmak içindir. Çünkü zaten tam bilekten yapmak mümkün değildir.

Elinizi bir yan çevirip deneyin. isterseniz bir de avuç içi aşağı bakarken deneyin aşağı ve yukarı doğru bilekten hareket ettirin. Avuç içi aşağıdayken açı çok daha fazla ve anatominize uygun. Bir de tam yan çevirin bir daha aşağı ve yukarı yapın bakın ne kadar zorlandınız. Anatominiz buna el vermedi daha çok parmak kullanılan bir pozisyondur yerine göre ikisinin de avantajları vardır. Bazen davulcular French tutarken bir pasajda German a çevirebilir.

Bu ölçüde bir bile olabilir ride ta çalarken kimisi German çalar kimisi French zaten farkında olmadan davula yaydığımızda hareketleri bazen nasıl rahat ediyorsak öyle çalıyoruz ben şahsen çok dikkat etmiyorum French mi ? Grman mı ?

Heh süper bir konu geldi aklıma biliyor musunuz ? şimdi bir de American Grip türemiş Amerikalılar ikisini de çok kullandıkları için arasını bulup yani ne tam aşağı nede tam yana ikisinin arası çapraz gibi oluyor o tutuşu bulmuşlar hemen kendilerine mal ettiler olayı. Halbuki tüm dünya zaten kullanıyor bunu öyle bir şey duymuştum bir yerlerden (bu tamamen söylentidir) ......(yineliyim çok detaya giremiyorum buradan, iyi bilenler kusura bakmasınlar saygılar)...


Yabancı: Dave Dicenso , Dennis Chambers, Gary Novak, Tony Royster, Horacio 'Elnegro' Hernandez......


Tabi sizinde bildiğiniz gibi yukarıdaki tüm saydığım davulcular (matched grip ve traditional grip konusunda geçen tüm isimler ) genel olarak her şeyi çalabilmekte ve tüm teknikleri kullanmakta oldukları için traditional veya match grip e yazdığım ayrım genel olarak onların kullanmayı tercih ettikleri stile göre bölmemden dolayıdır yani herkes yukarda saydığım yada saymadığım birçok diğer davulcuların traditional yada matched grip örneklerini görebilirler çünkü hepsi kullanıyor aslında sadece daha çok neyi kullandıklarını gördüğüme göre yazdım ben .......

Traditional vs Matched Grip

Ben kendimden örnek vererek başlamak istiyorum biraz şanslı olduğumdan ilk okuldan sonra direk konservatuarda okumaya başladım tam zamanlı ,davulla ilk tanışmam burada oldu vurmalı sınıfına girdiğimde klasik müzik konservatuarı olduğundan direk ilk öğrendiğim tutuş biçimim Traditional’dı direk daha destursuz hiçbir şey öğrenmeden öyle başlayınca öyle devam ettim( zaman zaman kendime göre zorluklarıyla ve kolaylıklarıyla karşılaştım)ve tabi ki Matched Grip’te öğrendim.

Orda Türkçe adlarıyla Silofon , Timpani ve daha bir sürü alet çaldığımdan dolayı ki (okulda hiçbir zaman davul eğitimi yoktu ) davul çalan bir ağabey vardı ilk ritimlerimi ilk sağ ayakta kaydırarak iki vuruş onaltılık çalmayı bana o göstermişti. Görüp özenirdim hep deneye deneye bir şekilde başladı bu sevda küçüktüm çok , Neyse (sıkmayacağım sizleri fazla) her şeyi Traditional öğrenip sonradan bazen Matched Grip te denediğimi fark ettim.

Ben hayatım boyunca nerdeyse doğru dürüst Matched Grip tutarak stick control çalışmadım dersem yalan olmaz. Yani zaten Timpani falan çaldığım için biliyordum ama hep Traditional çalıştım. Barlarda Rock çalmaya başladığımda da hep Traditional çaldım alışkanlıktan yemek yemek gibi çatalı nasıl tutuyorsanız öyle işte, bazen Matched Grip’e çeviriyordum ama zannedeceğiniz gibi çok forte çaldığım zamanlar değil. Arada bir öyle rahat ediyordum nedendir bilinmez Traditional çalıyordum ama bazen çeviriyordum işte. Sanırım insanın iki türlüde çalarken aldığı zevk değişik ikisi de çok hoşuma gidiyor.

Ben size biraz neyin nasıl oluştuğunu anlatayım Traditional’da (yeni başlayanlar için yada deneyip ilerletmeye çalışanlar için) kasnağa oturtup düzgün ton çıkarmak çok önemlidir. Trampetten ayrıca altolardan adam gibi yüksek sesli güzel sound çıkarmakta zordur. İlerletmesi hızlanması ayrı bir derttir belli bir yere kadar daha kolay gelebilir yada öyle gözükebilir Matched Grip’e göre. Ama bir yerden sonra çok zorlar.....


Matched Grip’te ise ilerlemek daha kolaydır , başlarda biraz daha zorluk çekilir gözlemlediğim kadarıyla ikisinde de finger control yani parmak egzersizleri uygulanabilir hızlı bir şekilde single stroke yapmak için yada ellerinizi daha güçlendirebilmek için .......

Traditional da single ları trampetten Rebound almak bana hep daha kolay gelmiştir Traditional tutuşun altolarda duble stroke olayı çok kasan bir durumdur. Hareketi hem parmak hem kol hem birazda bilekten alırsınız ama çok fazla büyük hareket vakit kaybettiriyor. Unutmayın, çapraz stick hareketleri alto kombinasyonlarında hem güzel gözükür hem çok daha rahattır en azından bana öyle geliyor =)

Traditional’ı sırf bilekten kullanmak mümkündür. Hafif parmakları bol çalınan tarzda vardır daha çok parmak kontrolü ve sırf başparmaktan bageti kilitleyerek çalma stilleri de vardır .
( Vinnie Colaiuta hayranıyız bu konuda ağlatır ) Single ları davula yaymak usta değilse Traditional kullanıcısını çok zorlar yapsa bile zayıf kalır ne nüans verebilir ne de güçlü bir şekilde altolardan ses alabilir Matched Grip Traditional’a nazaran bu tarz konuda biraz daha avantajlıdır.

Zaten nasıl tuttuğunuzun çokta fazla önemi yok ne yapıyorsanız yapın nasıl tutarsanız tutun bide nasıl başladıysanız hayatınız boyunca en rahat edeceğiniz tutuş odur bence aklınızda bulunsun.
Sonradan tutuş değişmez mi? değişir herkes illa Matched yada Traditional öğrendi öyle kalacak diye bir şey yok ki sonradan ne öğrendiyse ötekini üstüne ekleyebilir. Tabi ki ben avantaj ve dezavantajlardan bahsediyorum illa cazcılar mı Traditional çalar ? Hayır buna iki tane fena örnek verelim çok sert çalmalarına rağmen Virgil Donati ve Tomas Lang prograsive ve sert stilde çalıyorlar ve ikisi de Traditional kullanıyor ...

Bu arada siz siz olun nasıl çalıştıysanız mesela 2 saat stick control Match Grip çalıştınız ısındınız ve en hızlı halinizle birden tutuşu değiştirip aynı hızda denemeyin istenmeyen sakatlıklara maruz kalabilirsiniz aynısı Traditional içinde geçerlidir.

Kısacası tüm teknikler düzgün sistemli çalışınca oturan şeylerdir. Ne yaparsanız yapın hem severseniz hem de biraz özveride bulunursanız işe yarayacak bir şeyler elde edeceğinizden eminim ......

Çok daha detaylı şeylerden bahsetmek isterdim ama buradan olmuyor maalesef elimden geldiğince yardımcı olmaya çalıştım saygılar..

Doğaç Titiz