DAVUL TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ

Davul Terimleri Sözlüğü


Arkadaşlar, kafaların karışmasını ve düşündüğümüzü ifade etmemizi zorlayan kısıtlı bir dilimiz var.Çoğu is sahasında olduğu gibi müzik terimleri de İngilizce,Fransızca ve İtalyanca kelimelerden veya bunların okunuşlarının Türkçe telaffuzları ile karşımıza çıkıyor.Bu terimlerden ve enstrüman parçalarından bazılarının isimlerini açıklayayım dedim.



Bateri (bu bile Fransızca:) Batterie,İngilizce Drum set
yani davul seti
davul setini oluşturan parçalardan başlayalım bakalım;



Davul seti (sadece davul adedi sayılır) genelde 5 temel parçadan oluşur Bas davul,Trampet,2x Alto ve Bas Tom (yani size 11 parçalık bir davul setinden bahsediliyorsa bilin ki içinde ne var ne yok hepsini saymışlardır,yani aksamları da!)diğer tüm metal parçalar “Aksam” adi altında toparlanır.Ziller parçadan sayılmaz…



Bas davul :takılan adlar Bas,Bas Davul,Kick,Kros,Kroskes,Büyük Davul……
Fransızca Cross-caisse ,yani büyük kasa demek .
İngilizce Kick drum (kısaca kick) ya da Bass drum yani bas davul demek.



Yerde durması için tasarlanmış bu davul değişik çaplarda olabilir 18” den başlayıp 26” e kadar büyüyebilir.bazı özel yapımlar 32” e kadar çıkabiliyor! Uzunluklar günümüzde 14” ile 20” arası değişmekte.



Bas davulun yerde devrilmeden durmasını sağlayan bacaklar “Kros bacağı” olarak adlandırılabilir.İngilizce “Bass Drum Spurs”.Amatör davullarda kasanın içine giren ince bacaklar profesyonel davullarda dışarıdan monteli ve katlanabilir özelliktedir.Çoğu bacak demirinin ucu sivriltilmiş ve halı gibi yumuşak zeminlere saplanabilir özelliktedir,aynı zamanda diğer bir kauçuk veya plastik parça istenildiğinde sivri ucu içine alarak parlak zeminlerde kaymayı önler.Bu sistem genelde vidalıdır.



Bas davul üzerinde diğer davulların monte edilebilmesi için bir yuva vardır.fakat her davul markası kendi sistemine göre bir yuva imal etmiştir.Yani yuva tek delikli veya çift delikli olabilir.Bu yuvaya “Bağlantı yuvası” diyebiliriz.
Davul derilerini kasaya germek için kullanılan çemberlere “kasnak”(İngilizce: HOOP veya Bas drum Hoop) adını veriyoruz.Kasnak davulun model ve markasına göre metal veya ahşap olabilir.Kasnağı kasaya ile birleştiren “u” şeklindeki profile kelepçe (İngilizce: claw) bu kelepçeyi sıkan vidalara “akort vidası” (İngilizce:T –rod,screw,tuning screw),bu vidaların içine girdiği yuvalara “baba” veya “akort babası” (İngilizce:Lug,tuning lug,drum lug),yuvaların içindeki dişli kısma “çekirdek” (İngilizce : nut) isimleri veriliyor.






Trampet: takılan adlar Trompet ,altında tel olan davul varya hani:) falan gibi adlarla anılır

Fransızca : Caisse Claire

İngilizce : Snare Drum (yani telli davul)



Trampeti oluşturan parçalar:


Trampet üst derisi (batter head)

Trampet alt derisi (snare side)

Trampet teli :takılan adlar, Kord teli (snare wire veya floppy snare)

Bu teli mekanizmaya bağlamak için mekanizmanın cinsine göre ip veya plastik bant kullanılır (snare cord).

Trampet mekanizması (snare mechanism/snare strainer):bu mekanizma teli indirip kaldırmaya yarayan bir kol ve onun bağlı olduğu sistemdir.

2 ana mekanizma türü vardır………



1-Throw off yani standart, tek taraftan hareket eden mekanizma.Telin aktif olan tarafı hareketlidir,pasif olan ucu sabittir.

2-Paralell,adı üstünde, tel deriye yatay pozisyonda iki taraftan birden iner ve kalkar,çok hassas ayarlanabilen modelleri vardır ,bunlardan en ünlüsü Ludwig Super Sensitive ‘dir ve özel bir tel ve mekanizmaya sahiptir.Genelde paralel kord telleri 35 cm. den uzun olur,ama bazı throw off telleri de yine standart tellerden uzundur,biz onlara “uzun kord” adini taktik.



Alto: bu terim ses karakterini belirtir “soprano,alto,bas,bariton ….”gibi.Ama biz bas davulun üzerinde duran davullara nedense alto diyoruz. Böyle yerleşmiş olduğu için başka isim takmayalım bari….

İngilizce .tom tom (yani tam tam:) ,tom,rack tom ,hang tom gibi isimlerle anılır.
Rack Tom: davulları bas davuldan veya zil sehpalarından ayrı bir konstrüksiyon üzerine monte ettiğimizde konstrüksiyona “Rack”, üzerindeki küçük davullara da “Rack Tom” diyoruz,yani farklı birşey değil.



Alto üzerindeki deri (batter head)

Alto altındaki deri (resonant head)

Bu derileri geren çembere “ kasnak” ya da “alto kasnağı” (İngilizce. Rim)
(Deriler hakkında geniş kapsamlı bir yazıyı gelecek ay sunacağım.)



Altoları bir mekanizma ile Bas davul üzerine ,bir Rack sistemine veya zil sehpalarına bağlayabiliriz.Alto üzerindeki bağlantı yerlerine “alto yuvası” adi veriliyor.Bu yuvalar her markanın kendi dizaynına göre farklılıklar gösterebilir ve genelde marka adları kullanılarak isimlendirilir.3 temel bağlantı standardını tanıyalım;



Pearl tipi baglanti: Pearl ve Taiwan mali davullarda karşımıza çıkan davul kasasının içine giren boru tipli bir mekanizmadır.Dişli veya sonsuz ayarlı olabilir (Pearl kendi davullarında sonsuz ayarlı modeli uyguluyor –Forum serisi hariç-,diğer Taiwan ve Çinli üreticiler dişli mekanik modeli kullanıyor.)
Bu model 2 ayrı boru kalınlığında karşımıza çıkabilir.Çok ucuz davullarda sıkça ince tip boru kullanılır.



TAMA tipi bağlantı: Tama’nın popülerleştirdiği “Omni Ball” sistemi.Her yöne rahatça hareket edebilen plastik toplara gömülmüş “L” kollar.Bu kollar davul kasasının içine girmez. Bazı Taiwan ve Çinli üreticilerin üst model davullarında da karşımıza çıkan bu sistem kötü kullanıldığında yalama olarak bizi sinirden çatlatabilir.(Malzeme kullanımı hakkında detaylı yazımı hazırlıyorum.)



YAMAHA tipi bağlantı:Yukarıdaki 2 bağlantının bir bileşimi seklinde tasarlanmıştır.Hem plastik Omni Ball sistemi hem de kasanın içine giren boru sisteminden oluşur.Yalnız kasa içine giren boru yuvarlak değil ince bir altıgenden oluşur.Bu sistemin bir benzerini Premier yıllar önce kullanmıştır.Sistem metal bir top ve ona bağlı L seklinde altıgen bir koldan oluşup yine davul kasasının içine girmekteydi,ayni modeli “Cümbüş” davullarında da görmekteyiz.



90’larda gelişen başka bir akim da Rezonans arttırıcı bağlantı sistemidir ve bugün bütün davul firmaları kendi versiyonlarını uygulamaktadır.



Bu sistemin ,bağlantıların davul kasasına en az temas etmesiyle monte edilmesi ve Resonans’in artması prensibine dayanır.Aslında davulu elinizle kasnağından tutup vurursanız ne kadar farklı bir ses çıktığını fark edeceksiniz.



Firmaların kullandığı izolasyon aparatları;



PEARL - I.S.S ve Opti Mount

TAMA - Star-Cast

YAMAHA - Y.E.S.S.

SONOR - T.A.R.



Bu akimin öncüsü R.I.M.S sistemidir ve bazı firmalar kendi davullarında R.I.M.S kullanmaktadır.




Bas Tom: İngilizcesi Floor Tom
Genelde 3 bacak ile yere temas edenler “Floor Tom”,bir askı yardımıyla asılanlar ise “Hang Tom” olarak isimlendirilir.



İşte size 5 parça davul setinde karşılaşacağınız parçaların isimleri,artık yedek parça isterken veya arkadaşınızla davul üzerine sohbet ederken daha kolay anlaşabilirsiniz.