ustalardan

"Çaldıklarım etrafımda olup bitene verdğim tepkiden ibarettir." Tony Willams

19 Ocak 2008 Cumartesi

Davul Dersleri ve Teknikleri - 10

BATERİ - DAVUL DERSLERİ

Yazan : Yavuz Küçükyıldırım

ONUNCU DERS:

Bu dersimizde, “Çarpma” vuruş denilen “Flam”’lerden bahsedip, “Sektirme” yani “Rebound” kavramını inceleyeceğiz. Tabi farkında olmadan araya birkaç ilave şey de katabiliriz.

L R R LLL R (Çalışma elleri yandaki gibi gösterilir)

1 2 3 4

Çarpma vuruş, esas vuruşu yaparken önüne konulan minik bir nota yardımıyla yapılan, esas vuruşun zamanını tehlikeye sokmadan tam zamanında vurulmasını sağlarken sanki çift vuruşmuş intibasını veren bir nevi ön vuruştur. Hayali derken gölge vuruş gibi bazen az ses çıkarararak, bazen de eş kuvvette ses çıkararak yapılan ön vuruştur.

Esas Vuruşu yapmadan hemen vurulduğu ve çarpma sesi yaptığı için bu ismi alır.

Matematiksel olarak baktığımızda fonksiyon çizgimizde sıfır noktasından 1-2-3-4... şeklinde giden zaman(ölçü) doğrultumuzda, 0 ile 1 arasında , 1 ile 2, 2 ile 3, 3 ile 4 arasında eşit uzunlukta ve tempomuzu belirleyen bir aralığımız vardır. İşte bu aralık içinde mesela 1.nci vuruşu yaparken, tam bu birinci vuruşu “Tak” diye seslendirmek gerekirse, bunun zamanına milisaniyeler önce yaptığımız vuruş bize “tı” ses kavramına benzer bir vuruş yapma fırsatı bırakmaktadır. Bu durumda çıkacak olan ses tıtak şeklinde duyulur.

Aşağıdaki nota örneğimizden ve çizelgemizden bakarak bunu anlayabilir ve hemen ellerimizle deneyabiliriz. Senkronizesini yakalayamamış vuruşlarda da tam eş zamanlı vuruş yapılmazsa, acemice bir flam bile yapılabilir. Ama biz bunu tam usulüne uygun yapacağız:

-------------0--------1---------2---------3-----------4-------


* I * I

tı Tak
Çizelgede 1’in altındaki çizgi esas vuruşu gösteriyor. Önündeki asterisk işareti de bu vuruştan hemen önce yapılan çarpma vuruşunun yeridir. İkinci vuruşta da aynı şey geçerlidir.


Yukarıdaki örneklerimizde çarpmanın notaca nasıl gösterildiğini görüyorsunuz. Diğer çeşitleri de gösterdikten sonra alıştırmalar yaparak çarpma(flam) kavramını pekiştirelim.



Gördüğünüz gibi iki tane çarpma vuruşlu vuruşlar olduğu gibi, üç tane çaprma vuruşlar da mevcuttur.



Yukarıda milisaniye önce vurulan vuruştur dedim. Belki bu, hızlı bir tempoda veya orta hızda bir tempoda otuzikilik (1/32) vuruş kadar önceki vuruş diye de tariflenebilir. Ama esas olan şey, bu çarpma vuruşunun esas vuruşun yerini kesinlikle bozmaması-oynatamamasıdır.

Örneklerde ikili - üçlü flamları da görebiliriz. Biz sadece birli ve ikili’den bahsedeceğiz.

Flamların ismi esas vuruşun yapıldığı duruma göre belirlenir. Esas vuruş sağ elle yapılan vuruş ise, sol elle ön vuruş yapılır ve ardından esas vuruş gelir. Buna rigt hand flam denir. Flam F harfiyle gösterirler. Sol el flam ise önce sağ el ile yapılan ön vuruşun peşinden vurulan esas vuruştur ve bunda da F harfini bir yuvarlak içinde gösterirler.

Bu yazılım her baskı ma

kinesinde ve yazılımlarda olmadığı için biz işi kolaylaştırıp, notaların altında hangi vuruş hangi elle yapılıyorsa bu işareti koyarak basit çözüm getiririz.

Flam’ın nota işareti biraz küçüktür ve bu vuruşun yapılacağı yer neresiyse oraya yazılır. (örneğimizdeki trampet gibi)






Sektirme, ”=Rebound” Baget ile vuruş yaptığımızda vuruş yaptığımız yerin fizik kanunu gereği sopayı ters istikamette geri teptirmesidir. Bageti belli bir balans-denge- noktasından tutup herhangi bir sert yere bıraktığınızda (atmıyorsunuz) bu denge noktasının yerine göre kendiliğinden seken bir yapısı zaten doğaldır. Bizim derslerimizde anlattığımız tutuş ve vuruş şekline göre bageti bilek yardımıyla trampet veya pede, veya herhangi bir yere vurduğumuzda, kendiliğinden geri gelmesiyle birlikte üçüncü-dördüncü parmaklarımızın hareketiyle bu rebound vuruşunu yapabiliriz. Demek ki sekmeli vuruşlarda bu parmak hareketini bilek hareketine ilave olarak mutlaka öğrenmemiz lazımdır. Zaten geçen derste Moeller tekniği denilen ve bilek-sektirme ve parmak kuvvetiyle verilen ikincil kuvvet ve nihayet kolumuzun dirsek kısmının yukarı doğru kaldırılması kombinasyonunu öğrenmemiz gerekir. Geçen dersteki dümbelek çalar gibi masa üstünde bilek ve parmak vuruşlarının amacı işi bu noktaya getirmekti.


Ayrıca, konuyla ilgili olduğu için, üçleme yaparken önerdiğimiz RRL ve LLR tarzı çalışmalarda bu bilek ve parmak destekli sektirme işlemi önemli yer tutar. Kısaca anlatmaya çalışırsak; üçlemelerde tap-rebound ve diğer el vuruşu, bu moeller tekniği dediğimiz vuruş şekline çözüm getirir. Şimdi bu “top” ne diyeceksiniz. Moeller tekniğini öğrenirken, örnek verdiğimiz üçleme vuruşunda ilk vuruşu bileğimiz ön kolla birlikte yapılan vuruş “top” yani “üst-tepe” vuruşu anlamında yapılan vuruştur. Yani RRL vuruşundaki ilk R..... Sonra yaptığımız ikinci vuruşu, sektirmeden dolayı bileğimizi aşağı doğru bükerken, parmağınızla da bagete hız ve kuvvet veriyorsunuz. İşte bu ikinci R oluyor.Üçüncü vuruşu da zaten diğer elinizle yapıyorsunuz.(L) Bu durumda çıkan ses

Ta-ta-tak veya ta-ta-ta olarak duyulabilir.



Bu vuruş hızlı geçişlerde çok güzel atak yapma kabiliyeti oluşturur.

Nota örneği de şöyledir:

R R L R R L R R L R


3 3 3

Bu üçlemeli vuruşumuzun benzerliği olan fakat farklı bir şey olan iki flamlı single vuruş ile yani “Ruff” ile karıştırılmaması gerekir. Alıştırmalarınızı yaparken farkı anlamaya ve matematiksel değerlerinin farklı olduğunu kavramaya çalışın. Biri üçleme tarzı vuruş dizisidir. Ruff ise iki çarpma vuruşu olan tekli vuruştur. (Çıkardığı ses tı-tı-ta gibi düşünülebilir.)



yukarıda gösterilen reboundlu üçleme flam tarzı çalışmalar ve hatta double – single çalışmalarda sadece sol eli kuvvetlendirmek ve denge kazanabilmek için şimdi söyleyeceğim şeyleri yapmaya çalışın: Bageti denge noktasından yani 2/3’lük gibi olan ve uç kısmını trampete bıraktığınız zaman zıplama (rebound=sekme) yaptığı hareketi önce bir adet zıplama yapar hale geliniz. Bunu, bageti tutuş şeklinizi baş parmak ve işaret parmağınızın üçüncü boğumu olan yerde biraz daha sıkıştırarak buzz dediğimiz arıların uçarken çıkardıkları kanat sesini yapar hale getirin. Bunu yapmak, sadece bageti dengelı ve belli bir ölçüde sıkılıkta tutmakla herkesin kolayca yapabileceği iştir. Sıkı derken sımsıkı değil! Bagetin sekmesini sağlayacak bir dengeli tutuş.... Bu biraz yapılmaya başlanınca, işaret parmağınızın desteğiyle (biraz kuvvet vermesiyle) daha dengeli hale gelecektir.

Daha sonraki aşamada bu zıplamayı iki adet zıplamalı hale getirmeye çalışın: hiç kuvvet yuklenmeyin, kendiliğinden sekmesini sağlayın. Esas biraz daha zor olan üçlü-dörtlü sektirmedir. Üçlü sektirmeyi önce biraz iki onaltılık-bir sekizlik gibi yaparsınız ama sonuçta inat ederseniz rahatça yapabilir hale gelirsiniz. Yapmalısınız da !.....

Madem bu kadar örnek verdik ve hiç atak ve ritm çalışması yapmadık diyorsunuz, o halde bir kaç örnek yazıp bu dersi sonlandıralım. Yorum ve yapılışlarıyla ilgili sizleri bu notalarla bırakıyorum.

Sadece bir kaç açıklama yapmam gerekli: Portede en üstteki boşlukta tomtom var. Yani 1 numaralı alto tom. Onun altındaki çizgide 2.nci tomtom. Alttan ikinci çizgide de bas tomtom var yani sizin floor tom, dediğiniz. Buradaki Finale müzik programında alt çizginin altındaki x ile gösterilen nota işareti de hi-hat’in pedalına basılmayı gösteriyor.. En üst çizginin üstündeki x ise hi-hat’e yapılan vuruşu gösteriyor. Bunları söylemeden dersi kapatmak olmaz tabii...


Ritm örneğimizde,

Sağ elin sekizlik gidişi: R R R R R R R R R R R R R R R R R R R R R R R R

Sol elin trampette “ : L L L L L L L L L L

Sağ ayak R R R R R R R R R R R R R R

Sol ayak L L L L L L L L L


Şeklinde düşünülebilir. 1 & 2 & 3 & 4 & 1 & 2 & 3 & 4 & 1 & 2 & 3 & 4 & olarak sayılabilir.

Siz ölçüleri teker teker inceleyin. Hatta anlamak için sekizliklerden birer vuruşluk parçalara ayırarak refleks çalışması da yapmanız gerekebilir.
Hem atak olarak kullanabileceğiniz hem de refleks alıştırması yapabileceğiniz, notaların yerlerini gösteren bir ölçü sekizlik....



o + o

Yukarda gördüğünüz “o” ve “+” ‘lar hi-hat’in açılma kapatılmasıyla ilgili. Bunun açıklamaları 12.nci derste yer alacaktır.
+ o + o + o + o o + o + + o + o


12.nci derste, açıklamaları okuduktan sonra dönüp buradaki örnekleri çalışmayı ihmal etmeyin....

Hiç yorum yok: